Buena Vista Djoser Club

Zondag 27 november

Onze busreis gaat vandaag naar een campesino in de Sierra Maestra, de derde bergketen die we in Cuba tegenkomen, waarvan Dorien zegt dat het BASIC!!! is, dus is het zaak nog te douchen nu het nog kan. Dat is voor de helft van ons lastig, want het water is opeens op. Ik leen de sleutel van een andere kamer, waar het water nog wel stroomt. Na het ontbijt heeft Dorien een speciaal uitje voor ons in petto: we doen een stadstour door Camaguey, en wel per fietstaxi. Zij (en/of Alex) heeft er elf gehuurd. Nadat we zijn ingestapt en kennis hebben gemaakt met onze chauffeurs rijdt de karavaan door de stad. We stoppen op diverse plekken, op pleintjes, bij kathedralen en andere bezienswaardigheden. Dan komen we in het doolfhof, zoals Alex het noemt: straatjes die niet rechttoe rechtaan zijn, maar kris-kras door elkaar lopen. Gelukkig staan er voldoende routebordjes in de straatjes, die eigenlijk te klein zijn voor auto’s. De stad was vroeger ingericht als een soort vesting. Daar zien we niet veel van terug (los van de chaotische lay-out), maar wel allerlei oude gebouwtjes waar men voor de deuropening zit, al dan niet met hondjes ernaast of op schoot. Wat je ook veel ziet, zijn mannen die aan auto’s en brommers sleutelen. Aan het Plaza del Carmen vinden we diverse standbeelden van gewone mensen zoals je ze in de straat tegenkomt. De beelden zijn gemaakt door een beeldhoudster/artieste die aan het plein woont. We kunnen even haar galerie bezichtigen, maar mogen er geen foto’s maken (of trekken, zoals de Belgen in het gezelschap zeggen). Aan dit plein lopen en liggen ook weer diverse hondjes. Willy probeert zelf ook een stukje te fietsen, maar weet niet waar de rem zit, waarop de geschrokken eigenaar snel ingrijpt. Na nog een stukje fietsen komen we aan op Plaza San Juan de Dios. Hier bezoeken we een kerkje. Om weer weg te komen, mogen we nog niet plaatsnemen, maar moeten we een stukje met de fietstaxi’s meelopen omdat de straat omhoogloopt en het voor de chauffeurs iets te veel van het goede is om al die grote Europeanen naar boven te peddelen. Dan komt er rond elf uur een eind aan deze etappe.

We splitsen ons weer op en gaan met ons vertrouwde groepje op een terrasje voor een hotel een drankje drinken. Daarna eten we heerlijke pizza’s en lasagnes in een klein restaurantje in Hollywoodstijl. We vullen onze tijd tot twee uur, want dan moeten we weer bij het hotel in de bus stappen. We verlaten we Camaguey en rijden door een vlak landschap richting de bergen, die zich pas aan het eind van de rit laten zien. Het lange wachten wordt zeker beloond, het is een prachtig uitzicht. En het campesino valt 100% mee. De huisjes zien er knus uit, er zit voldoende ruimte tussen (los daarvan zijn we de enige gasten) en er komt water uit de douche! Eerst wacht ons een onthaal bij het restaurantje, we krijgen een drankje, vers fruit en daarna een kokosnoot om het sap uit te drinken. Die krijgen we echter niet op, zo veel zit er in (en na de eerste sipjes smaakt het ook niet zo meer). Het is de gedachte die telt. We kunnen ons dus opfrissen voordat we aan het avondeten beginnen. Verder is hier sowieso niet veel te doen of te zien, wat dat betreft klopt de beschrijving BASIC!!! dan weer wel. Het eten is lekker maar wordt overschaduwd door een band met versterker. Helaas kan die niet zachter, het is hard of uit. Na het eten en nog een tijdje wat drinken rest ons niets dan naar onze huisjes te gaan.

Maandag 28 november

De helft van de groep loopt vandaag naar de Commandancia de la Plata, het bolwerk in de Sierra Maestra vanwaaruit Fidel Castro vanaf 1956 met zijn mederevolutionairen tegen het leger van Batista streed. De rest van de groep blijft in het dorpje waar we de bus verruilen voor jeeps. Die scheuren over hele steile wegen met zelfs een stijgingspercentage van 40% naar het begin van onze wandelroute. De tweede auto krijgt problemen met de koppelplaat of iets dergelijks en er komt rook uit de vloer omhoog. Toch haalt iedereen het. We bezoeken na een lange en inspannende wandeling over kleine paadjes die omhoog en omlaag en over losse stenen gaan de verschillende gebouwtjes die Fidels kamp vormden, en we kunnen een kijkje nemen in Fidels huis, een klein houten gebouwtje waarin hij sliep (de mannen hadden een gezamenlijkt huisje om in te slapen en de mannen sliepen buiten op de grond) en zelfs een bibliotheekje had. Om weer nar buiten te gaan, zwaai ik met mijn been over een gespannen touw en trap daarbij met mijn maatje 46 bergschoenen tegen zijn houten tafel (per ongeluk, geen politieke actie!). En dat ding staat er een dikke vijftig jaar in het oerwoud, dus die is niet te stevig meer. Gelukkig kan de gids hem nog wel een beetje repareren. Dit zal ik vast nog lang moeten horen binnen de groep. Niet verder vertellen, hoor...

Terwijl de dames van ons gezelschap de lunch nuttigen op een open plek in het oerwoud, beklimmen de vijf heren hijgend en met kloppend hart het laatste steile stuk naar de gebouwtjes waar de generator en zendapparatuur van Radio Rebelde staan. En iets verder en hogerop de plek waar de antenne eind jaren 50 ’s nachts de lucht in werd gestoken. Dan volgt de lange weg terug, met tot slot een groepsfoto van Ronnie van de vermoeide groep. De weg terug in de jeeps is net zo spectaculair. We halen de rest van de groep weer op, die ook een leuke wandeling hebben gemaakt met een gids, en rijden terug naar het kamp. Daar hebben we nog tijd om te slapen en te douchen. De in de rivier gewassen kleren worden weer gebracht en om half zeven gaan we borrelen. Maar niet nadat ik heb ontdekt dat als ik de harde schijf van de videocamera kopieer, alle beelden, dus ook die van Trinidad worden meegenomen. Yes! Ik kan ze alleen niet zien op de camera, maar dat is weer voor later zorg.
Bij het restaurant aangekomen zijn vier van onze groep domino aan het spelen met uitgebreide instructies van Alex en Joan. Kennelijk is het een veel strategischer spel dan wij denken. Na de uitleg heb ik het door en win ik de volgende paar spelletjes. Misschien toch de beide Cubanen nog een keertje uitdagen. Het eten smaakt weer prima en dan komt het klapstuk, de band bestaat uit drie overgebleven broers Medina, zonen van de boer die Fidel eind jaren vijftig toegang gaf tot het terrein hier in de Sierra Maestra. Toen speelden ze ook voor hem, en zij hebben nog meegedaan aan de revolutie. Ondertussen wordt de rum-cola weer goed geschonken en nemen we om de beurt enkele trekjes van de sigaren die we hebben gekocht. Als de band weggaat ben ik weer een CD rijker en nemen we plaats rond het kampvuur waar de meest oubollige liedjes worden gezongen. Vooral Belg Francois laat van zich horen. Om 12 uur is het zover: Dirk is jarig. We feliciteren hem en gaan dan naar bed.

Dinsdag 29 november

Voor zover Dirk weet is het ontbijt om 7.45 uur. De rest van de groep (op zijn vrouw Anke na) is er echter al om half acht, om de kadootjes te verzamelen die we voor hem hebben gekocht. We verstoppen ons binnen en wachten op hun komst. Als ze eindelijk op het terras aankomen, springen we naar buiten met een luid Surpirse! Hij wordt weer uitgebreid gefeliciteerd en mag de kaarsjes uitblazen op de taart die Djoser en Dorien hebben geregeld (en die gisteren per ongeluk al even bij de toetjes had gestaan tot we erachter kwamen en die weer snel werd weggehaald). Aan het eind van het ontbijt nemen we een stukje van de taart, en Dorien zorgt ervoor dat ook het personeel kan meegenieten. Dan is het weer tijd om de tassen te pakken en naar de bus te gaan. Eerst bezoeken we een klein schooltje. Hier delen diverse leden van de groep allerlei kleine kadootjes uit aan de kinderen. Pennen, jojo’s, zeepjes en wat al niet meer.

Dan moeten we weer weg, want we verstoren natuurlijk wel de les politiek die de kindertjes alles over de Revolutie en de Communistische Partij moet vertellen. De rest van de weg zit vol gaten waar Joan omheen moet manoeuvreren. Dat en de warmte van de zon, maakt het voor mij lastig om het boek De ritselaars van Havana dat ik van Dorien heb geleend uit te lezen. We stoppen in het stadje Bayamo, waar we even de benen kunnen strekken en een barretje kunnen uitzoeken (maar veel keus is er niet). We besluiten plaats te nemen in Casa de la Trova, waar we ons weer zouden verzamelen. Daar worden we verwelkomd door een man die ons in het Nederlands toespreekt. Knap, maar hij wordt met de minuut vervelender. Onder het genot van een cocktail (met of zonder alcohol en als rondje van Dirk) en onder begeleiding van een band van foute mannen, en een vrouw, leren we nogmaals de salsa in drie eenvoudige stappen. Aan het eind wordt het helemaal commercieel, en wil de animator ook nog wel een fooi. Die kan hij vergeten, het geld is voor de band, en we hebben al wat in het winkeltje gekocht. Hij is niet echt tevreden, wat ons prima lijkt. Misschien heeft hij meer geluk bij de Duitsers die straks ook nog wel zullen komen, maar we denken van niet. Omdat het nog wel even duurt voor we kunnen lunchen, stoppen we bij een fruitstand aan de kant van de weg. Hier geeft Sven wat van zijn kleren weg aan een van de jongens die bij die stand staan. Er volgt nog een stop, niet gepland maar wel noodzakelijk, want van sanitaire aard. Een van de dames duikt tussen het suikerriet langs de weg en komt even later zichtbaar opgelucht terug. Ze weet nog allerlei nieuwtjes te vertellen over het suikerriet dat ze van dichtbij heeft gezien.

Net voordat we bij ons hotel in Santiago de Cuba aankomen, heb ik het boek van Dorien uit en kunnen we ons installeren in zo’n beetje het meeste luxueuze hotel tot nu met ruime kamers en echt warm water. En een zwembad! Helaas wel met harde muziek (geen salsa) en foute jongens die veel te veel drinken, maar we genieten er van een paar broodjes en het water dat lekker op temperatuur is. Om vijf uur verzamelen we ons in de lobby voor een gezamenlijk diner bij zonsondergang tussen de vuurtoren en een fort. We moeten ons haasten om de zon te zien ondergaan, maar dat lukt nog net. Het eten smaakt weer prima. Terug in het hotel nemen we plaats op het terras bij de het zwembad waar de muziek nu leuker is en in ieder geval op de achtergrond. Het is nog hartstikke vroeg, even na zevenen, maar het voelt alsof het al elf uur is. We genieten er van diverse drankjes en leuke gesprekken en gaan uiteindelijk rond tien uur naar de kamers.

Woensdag 30 november

Omdat de afstanden nogal groot zijn, nemen we de bus naar de interessante plekken in Santiago de Cuba. Onze eerste stop is een school waar een fiks aantal kogelgaten in de muur herinneren aan de gevechten die hier hebben plaatsgevonden tijdnes de Revolutie. De kinderen hebben er gewoon les, en op dit moment is dat sport op het sportveld voor de school. Op de Plaza de la Revolucion (die vind je inderdaad overal) staat een standbeeld en een groots kunstwerk. Hier ziet Ronnie een mooie gelegenheid voor een groepsfoto. Daarna kunnen we zelf nog foto’s maken. Zoals steeds vaker komen locals ons vermaken met muziek en vragen om fooi. Bij het Cementerio Santa Ifigenia loodst een lokale gids Jose ons naar de wisseling van de wacht bij de tombe van Jose Marti (dichter, schrijver en vrijheidsstrijder in de onafhankelijkheidsoorlog tegen de Spanjaarden) en daarna langs de grote helden van Cuba, waarvan 95% hier op de begraafplaats liggen. Er liggen ook twee oudpresidenten. De ene heeft vlaggen bij zijn graf, de ander niet omdat die destijds Guantanamo Bay aan de Amerikanen de (vijand) geleast heeft, en die daar, zeer tegen de wil van de Cubaanse machthebbers, nog steeds gebruik van maken en er maar niet weg willen. Ook Compay Segundo van de Buena Vista Social Club ligt er begraven, net als de schrijver van het Cubaanse volkslied. Zoals gezegd, bijna alle helden uit de Cubaanse geschiedenis bevindt zich binnen de muren van deze begraafplaats. Het is trouwens de (verplichte) gewoonte dat de familie van een overledene na twee jaar de dan opgegraven botten schoonmaken met alcohol en die in een kistje in de muur van de begraafplaats bijzetten. Bij het verlaten van de begraafplaats komt een groep nabestaanden net de nieuwste permanente bewoner naar zijn of haar laatste rustplaats begeleiden. Hierna vertrekken we naar het centrum. We worden losgelaten om vanmiddag te doen waar we zelf zin in hebben.

We lopen met onze groep naar het Parque Céspedes en het hotel Casa Granda. Daar drinken we twee rondjes, muzikaal ondersteund door een goeie band waarvan Ronnie en enkele anderen een CD kopen. Het is maar goed dat die dingen zo dun zijn. Bovenop het hotel hebben we een goed uitzicht over de stad. Weer beneden lopen we naar een fotoservicewinkel om de groepsfoto af te laten drukken, maar die is helaas gesloten. Dan maar verder richting de haven voor de lunch. Anne-Wil, Dirk en Anke haken af, zij vertrekken richting hotel voor een middagje aan het zwembad. Een jongen loopt de hele tijd met ons mee, om op een of andere manier wat geld aan ons te verdienen. We weten hem te lozen, wat pech is voor twee blanke meisjes die ook duidelijk toeristen zijn en daarmee zijn volgende slachtoffers. Bij het water aangekomen is er wel een restaurant, maar daar hebben ze geen vleesgerechten. En geen kennis van de Engelse taal. En wij spreken niet goed genoeg Spaans. Gelukkig is daar ineens Miguel, een man die zegt er met zijn zwangere vrouw te zitten, die ook nog eens jarig is vandaag. Hij spreekt Engels en wil ons wel helpen. Als dus blijkt dat er geen vlees is weet hij een goed alternatief vlakbij de Casa Granda. We lopen door een arme wijk en komen uiteindelijk aan in een paladar. Bij de bestelling van de drankjes bestelt hij ook wat voor hem en zijn vrouw. We hebben inmiddels wel door wie voor die drankjes gaan betalen. Linda spreekt een van de andere gasten daar, die diezelfde Miguel met een andere vrouw (ook weer zijn vrouw) andere toeristen hierheen heeft zien lokken. Als wij onder elkaar al spottender over hem en zijn metgezel doen voelen ze dat wellicht aan en gaan ze aan een ander tafeltje zitten. Het eten komt na lange tijd wachten maar smaakt goed. Op de rekening staan inderdaad drie drankjes die wij niet hebben gehad. Hij krijgt van ons dus sowieso niks meer. Gelukkig blijven ze verder zitten en kunnen wij, met een vers oorlogsverhaal op zak, alsnog een bezoekje brengen aan de fotoservicezaak. Die is nu wel open en wonder boven wonder verloopt ons bezoekje daaraan probleemloos en lekker snel.

We vragen bij de Casa Granda om twee taxi’s. Dat zijn weer echte oude auto’s uit de jaren ’50, maar dan wel met nieuwe muziekinstallatie waaruit moderne muziek schalt. Linda en Trees zitten op de achterbank te dansen, wat de chauffeur erg leuk vindt. Bij het hotel zetten we de beelden en foto’s over naar de laptop om ruimte te maken voor nieuw filmmateriaal. In het zwembad blijkt onze groep aan het volleyballen te zijn, dus springen we er snel in om mee te doen. We spelen no-rules-volleybal, om het een beetje gezellig te houden. Wat Anne-Wil er niet van weerhoudt Trees een bal op het achterhoofd te serveren. En die zitten in hetzelfde team! Na dit gespartel kleedt iedereen zich om voor het avondprogramma. Een aantal leden van onze groep heeft kaartjes voor een internationaal korenfestival, met het koor van Santiago en het nationale koor. Anderen bleven in het hotel en wij hadden onze zinnen gezet op het Italiaanse restaurant in Melia Santiago de Cuba, een zeer luxe hotel. Net als we denken hier geen band aan te treffen, komen drie gitaristen hun opwachting maken. Hier geen daverend applaus. De koks verdienen wel een eervolle vermelding: het eten smaakt grandioos. En de toiletten hier zijn net balzalen, wat een decadentie. Er staat geen taxi voor ons klaar, laat staan een stel oldtimers, dus lopen we terug naar het hotel. Zo ver is dat niet, een kwartiertje later zijn we alweer terug, klaar om naar bed te gaan.