The Killing Fields

Vrijdag 1 januari

Wat gisteren niet lukte, gaat vandaag wel goed: geld wisselen aan een tafeltje bij een tankstation. Onderweg naar Red Sun Falling zien we weer gekke dingen, zoals een enorme mandenkraam waaronder een scooter verborgen zit. De bediening van Red Sun Falling heeft even flink doorgepakt, het restaurant waar we oudjaar hebben gevierd is nu weer proper en de plek voor ons eerste ontbijt in 2016. We hebben gisteren al aangegeven wat we als ontbijt en als lunch zouden willen eten, dus dat gaat allemaal vrij vlot. Alleen neemt Ronnie het verkeerde gerecht, waardoor het voor iemand anders opnieuw moet worden gemaakt. Maar dat gaat heel vlot, dus dat is geen probleem. Als we alles in de bus hebben gestouwd, reizen we naar het zuidwesten over een prima weg, voor Cambodjaanse begrippen.

We hebben een paar stops gepland. De eerste is bij een rubberplantage. In plaats van door een poort te rijden en bij de eigenaar op visite te gaan, stoppen we langs de weg, steken we over en stappen een klein stukje het bos van rubberbomen in. Maddens, de gids, vertelt het een en ander over het proces, dat het zo'n twintig jaar duurt voordat men rubber van een boom kan tappen. Iedere dag wordt er een nieuwe snede gemaakt waardoor de smurrie in een bakje drupt. Nadat de boom geen rubber meer kan leveren wordt hij vernietigd. We houden een plaspauze bij een tankstation. Hier kunnen we ook wat snacks en drinken kopen. In een hoek op de vloer van de winkel zit een groepje mannen heel veel briefjes Riel te tellen. Uiteindelijk is 4000 Riel maar één dollar, maar toch.

Bij een brug stappen we weer uit om een blik te werpen op een vissersdorpje midden in een rivier. Ook dat levert leuke plaatjes op. Niet alleen van hun hutjes, maar ook aan de andere kant an de brug, waar een jochie twee koeien naar een andere plek brengt en iemand tot zijn schouders in het water aan het werk is. Aan de andere kant van de brug zien we kraampjes waar onder andere slangen en spinnen als etenswaar worden aangeboden. Bij de volgende stop kunnen we die zelf ook proberen. Dat doen we maar niet. In Phnom Penh is het weer relatief druk, maar ook weer niet zo erg. Het hotel heeft kamers op vier verschillende verdiepingen voor ons, maar geen lift. Gelukkig zijn er dragers. Wij hoeven maar twee verdiepingen omhoog en we durven het die jongens eigenlijk niet aan te doen om onze zware tassen te tillen, dus dat doen we maar zelf. Na de gebruikelijke opfristijd zoeken we restaurant Bopha aan Sisowath Quai, zeg maar de boulevard aan de rivier. Niét de Mekong deze keer, maar de Tonle Sap. We zijn tijdens deze reis echter nooit ver van de Mekong verwijderd geweest, en ook nu kunnen we hem nog zien. Bij Bopha is er tijdens het eten een dansvoorstelling, maar de twee danseressen doen ieder per uur ongeveer een kort dansje. Hopelijk is de voorstelling die voor ons in Siem Reap staat gepland iets actiever.

Zaterdag 2 januari

Een deel van de groep gaat om 9.00 uur richting de Killing Fields van Choeung Ek. Wij willen iets meer tijd hebben en gaan al om 8.00 uur. Direct na het ontbijt verdelen we ons over twee tuk-tuks die we voor de dag huren à 20 dollar per tuk-tuk. We geven aan wat ons programma is: The Killing Fields, martelkamp S21 en tot slot het Royal Palace. De chauffeur slaat hier eens linksaf en daar weer naar rechts. Ik krijg het vermoeden dat hij ons eerst naar S21 brengt. En inderdaad, dat is waar we uitkomen. Nadat we hebben gezegd dat we hier pas onze tweede stop willen maken, rijden we door naar het zuiden, door een enorme drukte en verstikkende uitlaatgassen de hoofdstad uit. Killing Fields, goede audio guide in het Nederlands, massagraven, baby's tegen boom doodgeslagen, geen kogels (te duur), wel allerlei andere moordwapens.

Onderweg naar S21 is er nog veel meer drukte. Er zijn blijkbaar geen verkeersregels, iedereen lijkt maar wat te doen en men rijdt met zoveel mogelijk mensen of vracht op een scooter. Toch zien we geen ongelukken. Op ons verzoek maken de chauffeurs van beide tuk-tuks een stop bij wat eerst een rijstveld lijkt, maar moeras of lelieveld of zo is. Er komt net een klein meisje van school, dat in een bootje stapt en zichzelf tussen de planten door naar huis duwt. Wij vervolgen onze weg naar S21 ofwel Security Office 21. Dit was een voormalige school, omgebouwd tot een waar martelkamp. De mensen die hier om de meest onzinnige redenen hier werden vastgehouden, werden hier verschrikkelijk mishandeld en gemarteld. En daarna weer in hun hele kleine cellen gestopt. Een paar mensen zijn er levend uitgekomen doordat ze bijvoorbeeld konden schilderen, zij moesten onder andere de martelingen weergeven.

Onze volgende stop is weer een stuk luchtiger, het Royal Palace, maar dat is nu nog dicht. We halen eerst koffie bij Costa Coffee en dan eten bij de pizzeria ernaast. En ja hoor, er is maar een lasagne meer. Gek genoeg moet ik ze er nog even op wijzen als de anderen hun eten al zo goed als op hebben. Is al op, zeggen ze. Maar ik had al besteld, zeg ik. O, eh, nou, als u nog 12 minuten heeft... Dan kunnen we alsnog naar het Royal Palace met de troonzaal en de Zilverpagode (zo genoemd vanwege de vloer, die echter bijna geheel bedekt is met kleden). Daarna gaan we lopend via Sisowath Quai richting ons hotel. Nog even bij een eettentje een heerlijke aardbeien milkshake drinken en dan douchen. Een groot deel van de groep gaat naar Friends, een restaurant waar kansloze mensen alsnog een baan krijgen. Terug in het hotel krijgen zowel Ronnie als ik diarree.

Zondag 3 januari

Ronnie en ik hebben gisteren blijkbaar allebei iets gegeten wat ons lichaam niet is bevallen. Omdat het weer een reisdag is hebben we Norrit besteld bij Linda. We doen het rustig aan met het ontbijt. Iedereen is netjes op tijd zodat we zowaar drie minuten voor planning vertrekken. Juliette geeft de opties voor de dag door: of een boottocht van twee uur op het Tonle Sap meer naar een drijvend vissersdorp, en dan rond 18.00 uur aankomen in Siem Reap, of een paar andere stops en dan om uiterlijk 17.00 uur aankomen. De groep zegt grotendeels nee tegen de boottocht, dus het wordt optie twee.

Hoewel het nu ontzettend stoffig is vanwege wegwerkzaamheden, heeft dit gebied in 2012 zeven dagen onder water gestaan. Als ik even niet meer uit het raam maar voor me kijk zit Ronnie voorover, blijkt hij maagkrampen te hebben en duizelig te zijn. Hij krijgt vanuit alle hoeken van de bus hulp aangereikt. Tijdens een stop bij een beeldhouwerij neem ik de honneurs waar met zijn camera. Ronnie knapt wel een beetje op, maar ondertussen gaat het minder met de bus. Achterin stinkt het en de chauffeur weet ook dat er iets niet klopt. Dit betekent een extra pauze voor ons, tijd om wat drinken kopen langs de weg. Na 20 à 30 minuten kunnen we verder, en is het nog een kwartier rijden tot de lunch, die we eten bij Prey Pros River, schijnbaar de eerste Rest Area in Cambodja, zo zegt de menukaart. In de middag hebben we nog een stop op het programma: een mooie oude stenen brug genaamd de slangenbrug. De gids praat de afstand tot Siem Reap nog even vol en dan zijn we op onze laatste plek van bestemming aangekomen.

Het hotel heeft een zwembad maar het eerste wat me opvalt zijn de ontzettend vuile kussens op de ligstoelen. We gaan om 18.15 uur richting een diner met aansluitend een dansvoorstelling. Dat geeft mij nog een paar minuutjes om te zwemmen. Terwijl Ronnie achterblijft om uit te rusten van zijn ziekdag gaat bijna de hele groep mee eten. Dat doen we in een grote eetschuur. Om 18.30 uur is het buffet geopend. Ik heb aan een bord voldoende. Dan begint de dansshow. De groep mannen en vrouwen laat verschillende traditionele dansen zien die te maken hebben met o.a. vissen. Een leuke show, jammer dat men aan het eind met de danseressen op de foto kan. Dat is op het gênante af, zeker als de mensen zonder enige dansopleiding allerlei poses aannemen. Terug in het hotel heeft Ronnie het licht allang uit en moet ik me even redden met mijn zaklantaarntje om hem niet wakker te maken.